زن در هنرهای تصویری دوره قاجار

در دوره قاجار به سبب مواجهه ایران با غرب و تمایل دربار به تجربه دنیای مدرن و همچنین اشتیاق جهان غرب به شناخت دنیای شرق ، نوعی دوگانگی سنتی و مدرن در بسیاری از مناسبات اجتماعی، فرهنگی و هنری جامعه نمایان شد . وضعیت زنان نیز به عنوان نیمی از اعضاء جامعه از تحولات اجتماعی و فرهنگی عصر خود متاثر و به فاصله گرفتن زنان از نقشهای صرفاً سنتی دیرین و گسترش حضور آنها اعم از درباری، شهری یا روستایی و از هر طبقه، مذهب و قومیتی در عرصه های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی انجامید. هنرهای تصویری دوره قاجار که به علت تعدد تصویر زنان ، جلوه ای زنانه داشت ، به موازات سیر هنری و در راستای تحولات اجتماعی و بر مبنای معیارهای زیبایی شناسی زمان خود، از تاثیرات مواجهه با غرب برکنار نماند. تصویر زنان در پی آشنایی با هنر غرب ، تغییر سلایق دربار ، فاصله گرفتن تدریجی هنر از فضای دربار و رواج هنرهای مردمی، از تصویری آرمانی، خیالی و محدود به حوزه دربار به تصویری عینی، واقع گرا و در پیوند با مناسبات زندگی روزمره مبدل شد. ادامه این روند، همسو با افزایش فعالیت های اجتماعی زنان، تصویری نوین از آنها در گونه ها و مضامین مختلف هنری ارائه نمود که با سیر رویدادهای اجتماعی و تغییر تدریجی نگرش دربار و جامعه نسبت به آنها توأم بود.